تا به حال مدل های زیادی برای فرآیند خلاقیت ارائه شده است. در اینجا به اولین مدل که پایه و اساس کلیه مدل هاست و مدل دوم که مدلی تلفیقی از سایر مدل هاست اشاره می کنیم. مدل گراهام والاس (1962) شامل مراحل دوره آمادگی، دوره خواب (پرورش)، دوره روشنایی (بصیرت)، دوره آزمایش و ارزش گذاری می شود.
کارل راجرز، چگونگی عوامل موثر در خلاقیت را به طریق تحلیلی بیان کرده است و در این زمینه می‌گوید: واضح است که خلاقیت را نمی‌توان با فشار بوجود آورد بلکه باید به آن اجازه داده شود تا ظهور کند. او معتقد است که با فراهم کردن امنیت روانی و آزادی، احتمال ظهور خلاقیت سازنده را می‌توان افزایش داد.
پال تورنس (1998) در پاسخ به این پرسش که ویژگی های شخصیتی چه نقشی در خلاقیت ایفا می‌کند؟ گفته است شخصیت هم می‌تواند خلاقیت را آسان سازد و هم مانع آن شود. ویژگی هایی از قبیل آمادگی برای خطر کردن، کنجکاوی و جستجوگری، استقلال اندیشه، پشتکار و پایداری، شهامت، استقلال رای، خود آغازگری، ابتکار، پرسشگری درباره موقعیت های معماگونه، و در گیر شدن با امور دشوار از جمله ویژگی های آسان ساز خلاقیت محسوب می‌شوند. او می‌گوید، هر عملی که ما برای تشویق این گونه رفتارها انجام می‌دهیم شخص را در جهت خلاقیت بیشتر سوق می‌دهد.
نگاهی به منابع معتبر مربوط به خلاقیت، نوآوری و تفکر خلاق نشان می دهد که ریشه این اصطلاح در نوع و روش فکری انسان نهفته است. در حقیقت فرد خلاق کسی است که از ذهنی جستجوگر و آفریننده برخوردار باشد. درباره مفهوم خلاقیت تعاریف متعدد و گاه متضادی ارائه شده است ولی در مورد تعریف زیر یک اتفاق نظر کلی مشاهده شده است:
به هر چیزی که یک کارکرد مشخص انجام دهد، یک سیستم یا نظام فنی می گویند. برای مثال می توان یک خودکار یا همین کتاب را نام برد. قانون کمال بدین معنی است که نظام های فنی همواره به سمت افزایش درجه ایده آلF بودن یا کمال خود پیش می روند. نحوه نگرش به منبع و نحوه انجام کارکرد مطلوب بسیار حائز اهمیت و تعیین کننده است.
تحلیل و مدل سازی ماده- میدان یک سیستم فنی، در محدوده عملیاتی انجام می شود؛ یعنی در محیطی که هسته اصلی شکل گیری مسئله(رخ دادن تضاد ها) در آن قراردارد. آلتشولر و همکارانش در بین سال های 1975 تا 1985 تعداد 76 راه حل استاندارد برای سیستم های ناقص، بی اثر و زیان بخش ارائه کردند که به استاندارد ابداعی TRIZ معروف اند و به این شیوه، تحلیل ماده- میدان می گویند. در این محیط، باید حداقل دو ماده (جزء) و یک میدان (انرژی) وجود داشته باشند. کاربرد این ابزار این است که، در تعیین تغییرات ضروری سیستم فنی برای توسعه و بهبود آن، به ما کمک می کند. با استفاده از این تحلیل مسائل به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند...
برای مطالعه کامل این مقاله، روی لینک روبرو کلیک کنید: "17 مقاله داغ تریزی"
مطالعات دقیق، تحلیل مستندات و مدارک تعداد بسیار زیادی اختراع ثبت شده این حقیقت را آشکار کرد که همه اختراعات از نظر اررش ابداعی، با هم یکسان نیستند. آلتشولر الگوهایی را که مکررا در نوآوری های مختلف استفاده می شد شناسایی کرد. وی براساس معیار های زیر پنج سطح نوآوری را تعیین کرد.این معیار ها عبارتند از:
